MAKALELER
KEDİ VE KÖPEKLERDE AŞILAMA
KEDİ VE KÖPEKLERDE GÜNCEL AŞILAMA PROGRAMI
Aşılama programından bahsetmeden önce, kedi ve köpeklerde aşılamanın önemine değinmenin uygun olacağı kanısındayım.
Aşı uygulamaları aynı hayatı paylaşma amacıyla sahiplendiğimiz küçük dostlarımızın bulaşıcı hastalıklardan korunmasında en etkili yöntemdir. Hatta bu hastalıkların bazılarının (kuduz gibi) zoonoz karakterli (hayvandan insana bulaşabilen) hastalıklar olduğunu da göz önünde bulundurduğumuzda aşılamanın hem kendi sağlığımız hem de küçük dostlarımızın sağlığı açısından elzem olduğu aşikardır.
Yavrular gerek anneden plasenta yoluyla, gerek se doğum sonrası kolostrum ve anne sürü aracılığıyla almış oldukları antikorlarla belli bir süre hastalıklara karşı korunabilseler de, bu süre uzun bir süre değildir ve 3-4 aylık bir süreç sonrasında yavrularımız hastalığa tamamen açık bir hale gelirler. Bu hastalıkların büyük bir çoğunluğunun gerek bulaşıcılık oranı, gerek se mortalitesi (ölüm oranı) oldukça yüksek olduklarından yavrularımızın aşılarını zamanını geçirmeden yaptırmamız büyük bir önem arz etmektedir. Her bölge – ülke için aşılama programları değişiklik arz ettiğinden, ülkelerde hastalıkların rastlanma sıklıkları göz önünde bulundurularak aşılama programları hazırlanmaktadır.
Bu yazımda size bahsedeceğim programda 2018 Yılı Türkiye Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneği Aşı Komisyonu tarafından düzenlenen Ulusal Aşı Rehberi kaynak olarak alınmıştır. YAVRU KÖPEKLERDE AŞILAMA PROGRAMI TABLOSU
Hastanın Yaşı (Hafta) Etkenler
6. Hafta Distemper Virus + Parvovirus / Parvovirus
9. Hafta Distemper Virus, CAV (Canine Adenovirus), Parvovirus, Parainfluenza Virus, Leptospira
10 gün sonra Bordotella Bronchoseptica
10 gün sonra
(12.Hafta) Distemper Virus, Herpesvirus, Parvovirus, Parainfluenza Virus, Leptospira, Rabies Virus
10 gün sonra Bordotella Bronchoseptica
10 gün sonra Distemper Virus, CAV (Canine Adenovirus), Parvovirus, Parainfluenza Virus, Leptospira
20 gün sonra
(17. Hafta) Distemper Virus, CAV (Canine Adenovirus), Parvovirus, Parainfluenza Virus, Leptospira
NOT:
Eğer ki köpek aşılama için 8 haftalıktan daha büyük yaşta getirildiyse, ikili karma uygulanması yapılmadan, direk 5li karma uygulamasıyla aşı programına başlanarak aynı takvim uygulanmalıdır.
Sizler de dikkat etmişsinizdir ki artık eskiden tüm aşı programlarında yer alan “Canine Coronavirüs Aşısı” güncel aşılama programında yer almamaktadır. Bunun nedeni bahsi geçen aşının yapılan bilimsel araştırmalar kaynaklı olarak gerek Dünya Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Birliği, gerek se Türkiye Küçük Hayvan Veteriner Hekimleri Derneği Aşı Komisyonu tarafından programdan çıkartılmış olmasıdır. Bu aşının köpeğinize uygulanması durumunda herhangi bir olumsuz sorun oluşturmayacağı gibi, herhangi bir olumlu fayda sağlaması da söz konusu olmadığından biz de güncel aşılama programından çıkartılmasını uygun bulduk.
Değinilmesi gereken bir nokta da eski aşılama programlarında karma aşının 2 doz yapılması yeterli görülürken, son yapılan araştırmalar yavrumuz 4 aylığı geçtikten sonra son karma aşı yapılana dek her 21 günde bir aşılamanın tekrarlanması uygun bulunmuştur.
Yani aşılamasına 8 haftalıkta başlanılan bir yavruda 4 doz, 12-13 haftalıkken başlandıysa 3 doz, 14 hafta ve üzerinde başlandıysa 2 doz Karma aşı uygulanması gerekmektedir.
YAVRU KEDİLERDE AŞILAMA PROGRAMI TABLOSU
Hastanın Yaşı (Hafta) Etkenler
8. Hafta Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus
10 Gün Sonra Feline Leukemi Virus 10 Gün Sonra Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus 10 Gün Sonra Feline Leukemi Virus 10 Gün Sonra (14. Hafta) Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus, Rabies Virus 20 Gün Sonra Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus
10 Gün Sonra Feline Leukemi Virus 10 Gün Sonra Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus 10 Gün Sonra Feline Leukemi Virus 10 Gün Sonra (14. Hafta) Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus, Rabies Virus 20 Gün Sonra Herpesvirus, Calicivirus, Panleukopeni Virus
NOT:
Köpeklerde olduğu gibi kedilerde de 4 aylık olduğunda son karma aşı yapılana kadar 21 gün arayla karma aşı yapılmasına devam edilmesi önerilmektedir.
Yani aşılamasına 8 haftalıkta başlanılan bir yavruda 4 doz, 12-13 haftalıkken başlandıysa 3 doz, 14 hafta ve üzerinde başlandıysa 2 doz Karma aşı uygulanması gerekmektedir.
Aşılama Konusunda ÖNEMLİ NOKTALAR
• Viral aşılar uygulandıktan 12 ay sonra yıllık tekrarı yapılmalıdır. Ardından minimum 3 yılda bir tekrarlanmaları önerilmektedir.
• Herhangi bir eş zamanlı hastalık durumu, antibiyotik kullanma, kortikosteroid kullanma gibi durumlarda kesinlikle aşı uygulaması önerilmemektedir.
• Gebelik döneminde aşı uygulamalarından mümkün olduğunca kaçınılmalıdır.
• Gerekli görüldüğünde aşılama programına başlanmadan immun sistem aktivatörü ilaçlar kullanıldıktan sonra da aşılama programına başlanılabilir.